Dit is de tweede blog in een reeks over onze DNA-methode. In het eerste deel heb ik nog eens kort uiteengezet hoe wij met onze methode scholen helpen onderbouwde keuzes te maken op het gebied van ICT. Nu is het mooie daarbij dat de veelvuldige inzet van de DNA-methode (sinds 2015 al bij 133 scholen!) ons via data-analyse allerlei nuttige algemene inzichten oplevert. De belangrijkste van die inzichten wil ik deze keer graag met je delen, met name waar het gaat om de voornaamste trends en wat je als school nodig hebt om er de juiste invulling aan te kunnen geven.
Data verzamelen en analyseren
Laten we om te beginnen even kijken hoe we aan al die data komen. Als wij bij een school de DNA-methode inzetten, krijgt elke leerkracht twee vragenlijsten om in te vullen. Deze vragenlijsten hebben betrekking op de huidige suatie (‘Hoe doe ik het nu?’) en op de gewenste situatie (‘Hoe zou ik het in de toekomst willen doen?’). De ingevulde vragenlijsten geven een goede indruk van de veranderbehoefte bij de school in kwestie. De gegevens die we op deze manier verzamelen bij alle scholen, analyseren we met behulp van het data-analyseprogramma SPSS. Op basis van de uitkomsten van de analyse kunnen we enerzijds onze vragenlijsten optimaliseren. Anderzijds gebruiken we deze informatie om trends te identificeren, zodat we onze scholen nog beter kunnen begeleiden.
De voornaamste trends
Wat zijn nu de meest voorkomende trends bij scholen waar wij de DNA-methode hebben ingezet?
1. Digitale geletterdheid
Door aandacht te besteden aan toekomstgerichte vakken en (21e-eeuwse) vaardigheden willen scholen hun leerlingen voorbereiden op een leven in de digitale wereld, waar het kunnen zoeken, vinden, beoordelen en verwerken van informatie van essentieel belang is. Digitale geletterdheid is nu nog geen verplicht onderdeel van het onderwijsaanbod, maar vanaf 2022 in het nieuwe curriculum waarschijnlijk wel. Veel scholen besluiten nu al de spreekwoordelijke handschoen op te pakken. Niet alleen om voorbereid te zijn op dat nieuwe curriculum, maar vooral ook omdat de praktijk leert dat goede digitale geletterdheid direct vruchten afwerpt.
2. Thematisch werken
Scholen willen niet geïsoleerd aandacht aan vakken besteden maar verbanden laten zien. Door te kiezen voor thematisch onderwijs kunnen zij meer aandacht besteden aan het ontwikkelen van onderzoekvaardigheden en hogere denkordevaardigheden.
3. Gepersonaliseerd leren
In het kader van het passend onderwijs is er een sterke wens ontstaan om beter te kunnen voorzien in de individuele onderwijsbehoefte van leerlingen. ICT kan hierin een belangrijke rol spelen.
Voorwaarden voor verandering
Om te kunnen inspelen op deze en andere trends, zullen scholen veranderingen in gang moeten zetten. Uit de antwoorden op onze vragenlijsten blijkt dat de bereidheid daartoe over het algemeen groot is (7.88 op een schaal van 1 tot 10). Maar invullers verbinden daar ook duidelijke voorwaarden aan. De voornaamste drie daarvan zijn:
- We moeten er de tijd, de begeleiding en het materiaal voor hebben
- Er moet duidelijkheid zijn over het doel en het proces ernaartoe
- De verandering moet gedragen worden door het hele team en meerwaarde opleveren
Geen revolutie maar evolutie
Een laatste belangrijk punt wat mij betreft: laten we van de digitalisering in het onderwijs geen revolutie willen maken. Verandering die als revolutie wordt gebracht, kan tot veel weerstand leiden en daardoor zichzelf blokkeren. Veel beter is het om van punt A naar punt B te evolueren. Oftewel: kleine stapjes tegelijk zetten en succesjes onderweg samen vieren. Dan is de kans veel groter dat je je einddoel echt bereikt.
Meer weten?
Hoe gaan jullie op school om met trends en voorwaarden op het gebied van bijvoorbeeld digitale geletterdheid? Zijn jullie al klaar voor het nieuwe curriculum? Misschien is onze DNA-aanpak wel het ideale startpunt om echt werk te gaan maken van verandering. Ik kom er graag eens over praten. Stuur me een mailtje (l.harmsen@heutink-ict.nl) om een afspraak te maken. Voor meer informatie kun je ook altijd bellen met onze servicedesk.
Lisa Harmsen
Lisa Harmsen is na het behalen van haar masterdiploma aan de Universiteit Utrecht in 2016 begonnen als onderwijsconsulent bij Heutink ICT. Zij verzorgt onder andere trainingen rondom Office 365 en MOO. Daarnaast waarborgt zij de kwaliteit van verschillende meetinstrumenten en zorgt zij bij de ontwikkeling van nieuwe producten voor een wetenschappelijke onderbouwing.